SKĐS - C&#x
E2;y d&#x
E0;nh d&#x
E0;nh c&#x
F3; t&#x
EA;n khoa học: Gardenia jasminoides Ellis., họ c&#x
E0; ph&#x
EA; (Rubiaceae). C&#x
E2;y được trồng l&#x
E0;m cảnh.

Bạn đang xem: Quả dành dành có tác dụng gì


Cây dành dành có tên khoa học: Gardenia jasminoides Ellis., họ cà phê (Rubiaceae). Cây được trồng có tác dụng cảnh. Quả hình chén bé dại được điện thoại tư vấn là “chi tử”, khi chín có màu rubi đỏ. Lá, hoa, quả, rễ dành riêng dành đều được dùng làm thuốc.Lá dành dành vị đắng chát, tính hàn; có tính năng tiêu thũng, tán ác sang. Trị nhọt độc, đầu đinh với vết thương.Hoa dành riêng dành vị đăng đắng tính hàn; có tính năng thanh phế lương huyết. Chữa trị phế nhiệt, ho có đờm sệt (mỗi lần sử dụng 3 hoa, thêm mật ong, hấp chín); chữa bị chảy máu cam (hoa thô tán bột, thổi vào mũi).
5 bí thuốc hay từ dành dành
Rễ dành riêng dành vị đắng tính hàn; có công dụng thanh nhiệt độ lương huyết, giải độc. Trị sốt cảm mạo, viêm gan vàng da, thổ huyết, ra máu cam, viêm thận phù thũng. Ngày sử dụng 15-30g, dung nhan uống
Quả chín có tên thuốc “chi tử”, vị đắng, tính hàn; vào những kinh tâm, phế, can và vị. Có công dụng tả hỏa trừ phiền, thanh nhiệt lợi thấp, lương huyết, giải độc. Chữa chứng nhiệt, trung ương phiền, nóng cao bứt rứt, tốt nhiệt xoàn da, vệ sinh ít đỏ, nhiệt lâm, huyết nhiệt, xuất huyết, ung thũng lịch sự độc. Liều dùng: 8 - 20g.Một số giải pháp dùng đưa ra tử trị bệnh:Tả hỏa, trừ phiền:Bài 1: bỏ ra tử 12g, đậu thị 8g. Sắc uống. Trị nhiệt uất trong ngực, tim hồi hộp không yên.Bài 2: đưa ra tử (sao vàng) 16g, thảo quyết minh (sao đen). Nhan sắc uống. Chữa bệnh hỏa bốc (nhức đầu, đau mắt, ù tai, chảy máu mũi).Lương huyết, cố máu:Bài 1: đưa ra tử 16g, hoàng cố gắng 12g, bạch mao căn 20g, tri mẫu 12g, cat cánh 8g, cam thảo 4g, trắc bá 12g, xích thược 12g. Sắc uống. Chữa các chứng máu nhiệt khiến thổ huyết, ra máu cam, đi lỵ ra máu, tè rỉ ra máu, nhức rát...Bài 2: Thang đưa ra tử nhân: chi tử 16g, mao căn 20g, đông quỳ tử 12g, cam thảo 8g. Nhan sắc uống. Trị viêm bàng quang cấp, tiểu ra máu, rét buốt.Bài 3: chi tử (sao vàng) 20g, hòe hoa 20g. Sắc, lúc uống thêm không nhiều muối. Chữa thổ huyết, ho ra máu.Lợi thấp, lui hoàng (đản): đưa ra tử 16g, hoàng bá 12g, cam thảo 4g. Sắc đẹp uống. Trị viêm gan cấp cho tính, hoàng đản bởi thấp nhiệt, tim rét hồi hộp, bụng trướng, đi tiểu đỏ vàng và ít, body toàn thân vàng.Chú ý: fan tỳ vị hư, tiêu chảy kiêng dùng.BS. Tè Lan

Dành dành (Chi tử) là cây mọc hoang cùng được trồng tại những vùng ngơi nghỉ nước ta. Cây Dành dành được trồng làm cho cảnh, trái được lấy làm màu xoàn nhuộm trong thực phẩm (bánh xu xê, thạch). đưa ra tử còn có nhiều tính năng hữu ích khác, hãy cùng mày mò qua bài viết ngay tiếp sau đây của Th
S.BS Y học cổ truyền Dư Thị Cẩm Quỳnh.


Mô tả dược liệu

1. Tên gọi, danh pháp

Các thương hiệu Hán Việt khác: Vị thuốc chi tử nói một cách khác Sơn bỏ ra tử, Mộc ban (Bản Kinh), Việt đào (Biệt Lục), Tiên chi (Bản Thảo cương cứng Mục), Tiên tử, Trư đào, Việt đông, Sơn bỏ ra nhân, Lục đưa ra tử, Hồng chi tử, Hoàng đưa ra tử, Hoàng hương ảnh tử (Hòa Hán Dược Khảo), dành riêng dành (Việt Nam).

Tên khoa học: Gardenia jasminoides ellis (gardenia florida linn).

Họ khoa học: Họ cà phê (Rubiaceae).

2. Đặc điểm tự nhiên

Chi tử là 1 trong những cây thuốc phái mạnh quý, dạng cây nhỏ, nhẵn, cành mềm khía rãnh dọc. Lá mọc đối hay mọc vòng 3, hình thuôn trái xoan, nhiều lúc bầu dục dài, tù hãm và gồm mũi nhọn làm việc đỉnh, hình nêm nghỉ ngơi gốc. Color nâu black bóng ở trên mặt, nhạt hơn ở khía cạnh dưới, dai, gân miếng nổi rõ. Lá kèm mềm, nhọn đầu ôm lấy cả cành như bẹ.

Hoa mọc đơn lẻ ở đầu cành, trắng, khôn xiết thơm. Cuống có 6 cạnh hình cánh. Đài 6, thuôn nhọn đầu, ống đài gồm 6 cánh dọc. Tràng 6, tròn làm việc đỉnh, ống tràng nhẵn cả hai mặt. Nhị 6, chỉ ngắn, bao phấn tù. Thai 2 ô không trả toàn, vòi vĩnh dài bằng ống tràng noãn rất nhiều.

Quả dành dành thô hình trứng hoặc thai dục, nhị đầu bé dại dần khoảng 15 – 18mm quanh đó đài thô ở đỉnh. Phần trên bao gồm 6 lá đài tồn tại, teo hình mũi mác, nhỏ dại dài thường xuyên không toàn vẹn. Vỏ quả bên cạnh cấu thành bởi hai đài ngay tức thì tồn tại, phổ biến quanh có 6 cạnh dọc hình sợi, phần dưới bao gồm gốc tàn cuống quả. Vỏ ngoài màu rubi đỏ hoặc nâu hơi bóng mượt, có nhiều gân nhỏ. Quả chất cứng mỏng, nửa vào suốt, trong gồm hai buồng với nhiều hạt hình tròn trụ trứng, dẹt, phẳng. Vỏ hạt red color vàng, ngoài tất cả vật chặt dính vẫn khô. Giữa chúng link thành khối hơi bám mùi thơm quánh biệt.

Chi tử lấy các loại nhỏ, vỏ mỏng tanh màu rubi đỏ là thượng phẩm. Hay sử dụng loại mọc sinh sống vùng rừng núi, quả nhỏ dại chắc nguyên quả, vỏ mỏng manh vàng, trong đỏ thẫm có nhiều hạt, thơm thô không mốc mọt, không lẫn tạp chất là tốt. Còn đưa ra tử nhân là hạt vẫn được tách sạch vỏ quả, màu nâu xoàn hay đỏ hồng, không vụn nát là tốt (Dược Tài Học).

*
Quả bỏ ra tử

3. Phân bố, thu hái, chế biến

Cây dành dành mọc hoang và được trồng mọi nước. Tất cả nơi sử dụng làm cây cảnh hoặc trồng để nhuộm.

Vào sau huyết Hàn lộ hằng năm, quả chín liên tục. Thời điểm này, vỏ trái ngả dần thành màu kim cương là hoàn toàn có thể hái được. Hái quả sớm hay quá muộn đều phải có thể ảnh hưởng tới phẩm chất. Cần hái bằng tay.

Quả chín, hái về, ngắt vứt cuống, để trong 5 phút rồi phơi hoặc sấy khô. Quả dành dành siêu hút ẩm, bắt buộc phải kiểm tra liên tiếp để tránh độ ẩm mốc.

4. Phần tử sử dụng

Bộ phận sử dụng làm dược liệu: trái – chi tử.

Thành phần hóa học

Trong dành dành, glucoside color vàng hotline là Gardenin, Gardenoside, Geniposide, Genipin-1-Gentiobioside, Shanzhiside, Gardoside, Scandoside methyl Esther, Deacetylaspelurosidic acid, Methyl Deacetylaspelurosidate, 10-Acetylgeniposide, 6”-p-Coumaroyl Genipin Gentiobioside, Chlorogenic acid, 3, 4-di-O-Caffeoylquinic acid, 3-O-Caffeoyl-4-O-Sinapoyl Quinic acid, 3,5-di-O-Caffeoyl-4-O-(3-Hydroxy-3-Methyl) Glutaroyl Quinic acid, Crocetin, Crocin.

Tác dụng dược lý

1. Theo Y học cổ truyền

Theo tư liệu cổ, quả dành riêng dành gồm vị đắng, tính hàn.Quy cha kinh tâm, phế, tam tiêu.
*
Cây dành dành có nhiều chức năng theo Y học cổ truyền

2. Theo y học hiện đại

Hoạt động chống oxy hóa

Chi tử tinh chiết nước (sắc) và chiết xuất rượu phần nhiều được phát hiện có tính năng chống oxy hóa. Ở nồng độ 20ppm, chuyển động chống oxy hóa của Crocin hoàn toàn có thể so sánh với hoạt động của Butylated Hydroxyanisole (BHA).

Cải thiện độ tinh tế insulin với chống dịch đái cởi đường

Kháng insulin dẫn đến căn bệnh đái cởi đường type 2. Bỏ ra tử nâng cao độ nhạy cảm insulin làm việc chuột kháng insulin. Genipin trong bỏ ra tử nâng cấp tình trạng kháng insulin tương quan đến tuổi tác, tình trạng stress oxy hóa làm việc gan, rối loạn tác dụng ty thể cùng suy giảm bộc lộ insulin.

Geniposide trong dành dành làm sút dung nạp glucose không bình thường và tăng insulin ngày tiết (cơ chế dịch được ghi dìm ở bệnh nhân đái dỡ đường type 2). Geniposide được chứng tỏ là một hóa học hạ mặt đường huyết hiệu quả. Nó hữu dụng đối với thương tổn mạch máu vì tiểu đường.

Hoạt động chống viêm

Geniposide trong dành riêng dành có thể là một bài thuốc chống viêm tiềm năng nhằm điều trị chấn thương gan cấp cho tính, tổn thương phổi cấp tính với viêm vú. Crocin vào dược liệu hoàn toàn có thể ức chế hoạt động vui chơi của COX-1 với COX-2, thêm vào prostaglandin E2, hỗ trợ trong giảm viêm, sút đau.

Hoạt động phòng trầm cảm, nâng cấp chất lượng giấc ngủ

Cơ chế phòng trầm cảm của Geniposide trong bỏ ra tử rất có thể liên quan mang đến sự tăng thêm lượng serotonin vào thể vân với hồi hải mã của não chuột.

Crocetin trong đưa ra tử có tác dụng trên phần đa người lũ ông trưởng thành và cứng cáp khỏe mạnh, rối loạn giấc ngủ cường độ nhẹ bằng phương pháp giảm mốc giới hạn thức giấc, cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Tác dụng lưu giữ thông máu

Chi tử kích ưng ý có tinh lọc sự tạo nên tế bào nội mô mạch máu. Đây là tế bào lót phương diện trong của tất cả các mạch máu trong khung hình và tạo cho một lớp màng ngăn kháng đông máu. Rất có thể ngăn ngừa xơ cứng cồn mạch và huyết khối, kháng huyết khối trải qua việc khắc chế kết tập đái cầu.

Crocetin trong đưa ra tử điều hòa đáng nói huyết áp trung ương thu, giảm hình thành máu khối cùng tăng chuyển động chống oxy hóa.

Các chuyển động sinh học tập khácẢnh hưởng đến gan

Genipin hỗ trợ khả năng đảm bảo gan xứng đáng chú ý. Crocin được chứng minh là làm bớt tổn yêu mến gan bởi vì nhiễm mỡ ở chuột được nuôi bằng cơ chế ăn những chất béo.

Trí nhớ, bảo vệ thần kinh

Geniposide và các dẫn xuất của chính nó giúp cải thiện khả năng ghi nhớ thời gian ngắn ở những mức độ khác nhau. Geniposide thể hiện đặc tính bảo vệ thần gớm trong bệnh Parkinson.

Hạ lipid máu

Crocin trong bỏ ra tử có chức năng chống tăng lipid máu. LDL-cholesterol (cholesterol xấu) cùng cholesterol toàn phần đã bớt đáng kể. Mức HDL-choesterol (cholesterol tốt) tạo thêm đáng kể.

Liều lượng sử dụng

Ngày cần sử dụng 6 – 12 g. Dạng thuốc sắc.Màu đá quý của dành dành không độc, nên rất có thể dùng trong nhuộm màu thực phẩm.

Một số bài thuốc dân gian

Siro Nhân trần

Nhân è cổ 24 g, dành dành 12 g, nước 600 ml. Sắc cô còn 100 ml, thêm mặt đường vào thành siro. Phân tách 3 lần uống trong thời gian ngày chữa đá quý mắt, viêm gan.

Chi tử hoàng nghiệt phân bì thang

Dành dành 5 g, Hoàng bá 5 g, Cam thảo 2 g, nước 600 ml. Đun vào 30 phút, phân chia 2 – 3 lần uống trong ngày để chữa vàng da, đá quý mắt, sốt.

Xem thêm: Nên mua giày trượt patin trẻ em 2 hàng bánh giá tốt tháng 4, 2023

Lưu ý

Đối với phần đa người có thể trạng tỳ vị hư hàn (ăn đồ dùng sống lạnh bị đau bụng, tiêu chảy), tiêu chảy thọ ngày nhưng mà không có biểu hiện của tốt nhiệt, uất hỏa: cấm dùng.

Dành dành (Chi tử) mặc dù có bắt đầu từ vạn vật thiên nhiên nhưng về thực chất vẫn là thuốc bao gồm chỉ định, chống chỉ định và tác dụng phụ. Quý độc giả và người thân trong gia đình không buộc phải tự ý sử dụng, đề nghị đến bác sĩ để hiểu rõ tình trạng khung hình và tham vấn ý kiến. Hãy chia sẻ nội dung bài viết nếu thấy hữu ích. Chúng tôi mong nhận ra phản hồi cũng tương tự sự thân thiết của quý bạn đọc ở bài viết khác. You
Med luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn!